Sâu đậu tằm là côn trùng gây hại chủ yếu cho đậu tằm. Trong kho lương thực, khi chúng ta bóc vỏ ngoài của một hạt đậu tằm, đôi khi có thể phát hiện ra vô số ấu trùng của sâu đậu tằm, đục nửa hạt đậu thành một hốc tròn nhỏ, còn vỏ của đậu tằm lại vẫn nguyên vẹn không xây xước.
Kì lạ là vỏ của đậu tằm nguyên vẹn không xây xước, vậy thì con sâu đậu tằm này chui vào trong mảnh nửa hạt đậu bằng cách nào?
Đây thực sự là một vấn đề rất thú vị. Tuy nhiên, chúng ta chỉ cần tìm hiểu về quá trình sống của sâu đậu tằm thì vấn đề này cũng rất dễ hiểu.
Vốn là ấu trùng của sâu đậu tằm, khi đậu tằm nở hoa đang bắt đầu hình thành hạt thì nó đã chui vào trong đậu tằm. Chúng ta biết rằng, tháng 4 mỗi năm chính là mùa đậu tằm nở hoa. Lúc này nếu như bạn đến ruộng đậu tằm quan sát kĩ thì sẽ phát hiện côn trùng trưởng thành của sâu đậu tằm bay qua bay lại, ngoài ra còn có từng đôi sâu đậu tằm đực và cái đang giao phối. Sâu đậu tằm đực sau khi giao phối thì bị chết rất nhanh, còn sâu đậu tằm cái “mang bầu” lại từ từ bò vào giữa cánh hoa của đậu tằm, cắm vòi đẻ trứng ở phần đuôi vào chỗ bị nứt của đầu nhụy cái, đẻ vào đó 2 ~ 6 trứng.
Trứng của sâu đậu tằm ở trong đầu nhụy cái của hoa đậu tằm, sau khoảng một tuần liền nở ra thành ấu trùng, ấu trùng vừa chui ra lập tức men theo đầu của nhụy cái di chuyển xuống dưới, chui vào bầu nhụy, sau đó lại chui vào noãn. Như vậy, sau khi hoa đậu tằm truyền phấn xong trong hạt mà noãn phát triển thành thì đã mai phục ấu trùng của sâu đậu tằm, sau đó liền cùng với hạt đậu tằm được thu hoạch chui vào trong kho.
Cả thời kì ấu trùng của sâu đậu tằm là khoảng 100 ngày. Trong thời kì này, chúng không ngừng đục nửa hạt đậu một hốc tròn nhỏ.
Do vậy, có thể thấy rằng, sự nguy hại của sâu đậu tằm đối với đậu tằm bắt đầu từ khi đậu tằm giữa ruộng nở hoa, nhưng thời kì nhiều nguy hại lại là sau khi đậu tằm được cất giữ vào trong kho.
Nắm được đặc tính sinh hoạt của sâu đậu tằm, người ta đã tìm ra được một số biện pháp tiêu diệt sâu đậu tằm. Phương pháp thông thường hiệu quả nhất là đựng đậu tằm vào trong rổ, ngâm vào trong nước sôi 30 giây, sau đó lấy ra để vào nước lạnh, rồi lại phơi khô. Phương pháp này đạt hai mục đích là vừa có thể giết chết được ấu trùng lại không ảnh hưởng đến tỉ lệ nảy mầm của hạt giống.
