Mỗi năm, khi mùa hạ thu đến, ở bên cánh đồng và bên đường thường có thể nhìn thấy những đôi côn trùng cánh cứng đen trũi, béo mập đang dũi trong một đống rác màu xám đen, đó chính là “bọ hung đẩy cục phân” mà người ta thường nói
Cục phân mà bọ hung đang lăn này được làm thành bằng cách nào vậy? Hóa ra, phía trước đầu của bọ hung rất rộng, phía trên còn mọc một loại sừng cứng giống như một cái bừa đinh hình tròn dùng làm ruộng. Bọ hung dùng chiếc “bừa đinh” trên đầu này cắm vào bãi phân ướt của người và gia súc, ép xuống phía dưới cơ thể, dùng 3 đôi chân xoa mạnh. Lúc đầu xoa là một đống rác không lớn cũng không tròn, qua sự xoay tròn chầm chậm đã thành quả bóng tròn to như quả táo vậy. Ngay sau đó, loài côn trùng cánh cứng này đã đẩy quả bóng tròn lăn chuyển, dính lên từng lớp đất, đôi khi đất quá khô không dính được, chúng còn có thể thải một ít phân và nước tiểu để dính đất. Quả bóng tròn này thường là do một đôi bọ hung đực và bọ hung cái hợp tác tạo thành.
Khi bọ hung đẩy cục phân, thường là một con ở phía trước, một con ở phía sau. Con phía trước dùng chân sau nắm chắc cục phân, chân trước đi, dùng sức kéo về phía trước, con phía sau dùng chân trước bám chắc cục phân, chân sau đi, dùng sức đẩy về phía trước, khi gặp phải chướng ngại vật không đẩy được thì con ở phía sau cúi đầu xuống dùng sức đẩy về phía trước.
Chúng muốn đẩy cục phân đến nơi nào vậy? Cục phân này còn có tác dụng gì?
Hóa ra là bọ hung đẩy cục phân là để chuẩn bị thực phẩm cho con cái của chúng. Sau khi bọ hung đẩy cục phân đến nơi an toàn thì sẽ dùng sừng trên đầu và ba đôi chân để đào xốp đất phía dưới cục phân lên, làm cho cục phân chìm dần xuống, sau đó lại đảo hết đất xốp từ xung quanh cục phân lên. Trong thời gian khoảng 2 ngày bận không nghỉ như vậy, khi cục phân chìm xuống đất, bọ hung cái sẽ đẻ trứng trên cục phân. Như vậy, bọ hung coi như là đã hoàn thành một công việc truyền giống (sinh sản) bận rộn. Sau đó từng đôi từng đôi từ giữa đất xốp bò lên, đồng thời nén chặt đất dần xuống cho đến khi ngang bằng với mặt đất.
Trứng sau một khoảng thời gian ở trong hố sẽ nở ra thành ấu trùng màu trắng, ấu trùng coi cục phân chính là thực phẩm.
Bọ hung rất thích dùng phân trâu làm thành cục, bởi vì trâu là động vật nhai lại, thức ăn đưa vào trong bụng được nhai rất nát, phân thải ra tương đối loãng, dễ dính lại với nhau, ngoài ra chất dinh dưỡng phong phú, ấu trùng rất thích ăn.
